Trẻ tăng động giảm chú ý hay tự kỷ – Xin đừng nhầm lẫn!

Theo các số liệu thống kê, có tới 2/3 trẻ tăng động có những triệu chứng của tự kỷ, và một nửa số trẻ tự kỷ có những biểu hiện của tăng động giảm chú ý. Sự chồng chéo về các triệu chứng giữa hai hội chứng này có thể gây nhầm lẫn cho nhiều cha mẹ và bác sỹ trong việc chẩn đoán chính xác bệnh. Vậy trẻ tăng động và trẻ tự kỷ khác nhau như thế nào? Liệu có mối liên quan nào đó giữa 2 chứng bệnh này không? Cùng tìm hiểu qua bài viết dưới đây.

Mối liên quan giữa tăng động giảm chú ý và tự kỷ

Tăng động giảm chú ý và tự kỷ thực chất là hai hội chứng bệnh hoàn toàn khác nhau liên quan đến những rối loạn về hệ thần kinh não bộ của trẻ. Tuy nhiên, chúng lại có khá nhiều điểm tương đồng, đôi khi là chồng chéo về triệu chứng khiến việc chẩn đoán gặp nhiều khó khăn.

Tăng động giảm chú ý là sự rối loạn về hành vi và tính cách, hay gặp ở trẻ từ 3 – 11 tuổi, được đặc trưng bởi sự hiếu động, nghịch ngợm quá mức kèm theo giảm khả năng tập trung, chú ý. Tuy không nguy hiểm nhưng chứng bệnh này có thể gây nhiều khó khăn trong học tập cũng như kết giao với bạn bè và các mối quan hệ xã hội khác.

Trong khi đó, tự kỷ là một dạng rối loạn phát triển và khuyết tật về trí tuệ, thường xuất hiện ngay từ những năm đầu đời của trẻ, khoảng trước 3 tuổi, gây ảnh hưởng đến khả năng giao tiếp và tương tác xã hội, từ đó gây hạn chế tới sự phát triển về mọi mặt cả về tâm lý lẫn hành vi của trẻ.

Dưới đây là những chia sẻ của Ths tâm lý Nguyễn Minh Hòa – Giám đốc trung tâm Nghiên cứu ứng dụng tâm lý giáo dục An Phúc Thành về những điểm giống và khác nhau cũng như cách phân biệt hai chứng bệnh tăng động, tự kỷ ở trẻ:

Mối liên quan giữa hai chứng bệnh tăng động và tự kỷ

Tăng động giảm chú ý và tự kỷ có điểm gì giống nhau?

Biểu hiện của tự kỷ và tăng động giảm chú ý có khá nhiều điểm chung khiến mọi người có thể bị nhầm lẫn, chẳng hạn như:

– Trẻ thiếu tập trung vào điều người khác nói nhưng lại rất chú tâm vào những đề tài, sở thích hoặc đồ vật ưa chuộng.

– Có thể có những hành vi, tính cách nghịch ngợm tương tự nhau, nhiều khi hành động bất chấp hậu quả, không biết đâu là nguy hiểm, tự gây thương tích cho mình và người khác.

– Rối loạn về cảm giác, có lúc trẻ tỏ ra mặc nhiên, không đau đớn khi bị ngã, chảy máu nhưng nhiều khi lại phản ứng quá mức khi không thích những tác động từ bên ngoài.

– Khó khăn trong việc kết bạn và hòa nhập với bạn bè vì không nhận thức rõ được những quy tắc của trường lớp, xã hội.

Giữa tăng động và tự kỷ sẽ có những biểu hiện tương đồng với nhau

Tăng động và tự kỷ mặc dù là hai bệnh lý khác nhau nhưng lại có nhiều triệu chứng chồng chéo khó nhận biết. Bởi vậy nếu bạn đang băn khoăn, lo lắng về những biểu hiện mà con đang gặp phải, hãy gọi điện thoại hoặc liên lạc qua zalo số 0963.048.266 để được hỗ trợ tư vấn trực tiếp.

Điểm khác nhau giữa tăng động giảm chú ý và tự kỷ ở trẻ

Để chẩn đoán bệnh, đa số các bác sỹ sẽ dựa vào những biểu hiện của trẻ tại nhiều môi trường khác nhau, đó có thể là ở nhà, ở trường hay chính nơi phòng khám.

Những dấu hiệu phân biệt của tăng động giảm chú ý và tự kỷ

Sau đây là một số những biểu hiện khác nhau giữa trẻ tăng động giảm chú ý và trẻ tự kỷ, các bậc phụ huynh có thể tham khảo để sớm có những nhận định chính xác về tình trạng bệnh của con em mình.

Những khó khăn của trẻ tăng động giảm chú ý và trẻ tự kỷ khác nhau như thế nào?

Với cả hai chứng bệnh tăng động giảm chú ý và tự kỷ, trẻ đều sẽ gặp phải những khó khăn, thách thức trong giao tiếp cũng như tìm kiếm và duy trì các mối quan hệ bạn bè. Tuy nhiên, nguyên nhân sâu xa gây ra những khó khăn này lại có sự khác biệt rõ rệt ở mỗi hội chứng.

Trẻ tự kỷ thường khó khăn trong việc sử dụng ngôn ngữ kèm theo việc quá ít hoặc không có nhu cầu giao tiếp xã hội với người khác nên trẻ hầu như không có các mối quan hệ bạn bè. Và thực ra bản thân trẻ cũng không mong muốn điều đó, thường sống trong thế giới của riêng mình, chơi những trò chơi mà trẻ thích và dường như không hề quan tâm tới hành động cũng như cảm xúc của những người xung quanh.  

Trẻ tăng động giảm chú ý và trẻ tự kỷ đều gặp khó khăn trong việc kết giao bạn bè

Với trẻ tăng động giảm chú ý, đôi khi cũng có trường hợp nói hoặc phát âm không rõ, nhưng nguyên nhân ở đây là do sự sao nhãng, thiếu tập trung trong quá trình lắng nghe, học hỏi từ người khác dẫn đến việc trẻ không thể bắt trước, hay bắt trước không đầy đủ, chứ không phải vì khả năng nói hoàn toàn không phát triển như ở trẻ tự kỷ.

Ngoài ra trẻ tăng động giảm chú ý cũng khó khăn trong việc kết giao bạn bè tương tự như trẻ tự kỷ, nhưng nguyên nhân sâu xa của vấn đề này là do trẻ tăng động thường phá vỡ quy luật của các trò chơi bởi bản thân không chú ý lắng nghe khi bạn bè phổ biến luật, bên cạnh đó trẻ tăng động cũng rất khó khăn khi phải chờ đời tới lượt mình, tất cả điều này khiến mọi người thường chán nản và không muốn chơi với trẻ.

Liệu pháp điều trị tăng động giảm chú ý và tự kỷ

Bên cạnh việc sử dụng thuốc theo đúng chỉ định của bác sỹ, liệu pháp được ưu tiên nhất trong điều trị tăng động và tự kỷ hiện nay chính là giáo dục hành vi cho trẻ tại nhà kết hợp với trường học. Tuy nhiên, tùy từng trường hợp trẻ tự kỷ hay tăng động giảm chú ý mà chúng ta áp dụng những hỗ trợ hành vi cho trẻ khác nhau.

Bảng dưới đây là một số ví dụ điển hình về cách thực hiện giáo dục hành vi cho trẻ tăng động giảm chú ý và trẻ tự kỷ.

Với tăng động tự kỷ, tùy mức độ bệnh mà sẽ có những hướng điều trị khác nhau. Đó có thể là thuốc tây nhưng đôi khi chỉ cần dùng sản phẩm thảo dược hỗ trợ, điển hình như sản phẩm cốm Egaruta. Cũng nhờ can thiệp kịp thời bằng giải pháp này mà rất nhiều trẻ tăng động tự kỉ cải thiện được hành vi của mình, cha mẹ có thể tham khảo qua lời chia sẻ dưới đây: 

Chia sẻ của chị Nhài về hành trình trị tăng động tự kỉ cho con 

Ngoài những giải pháp hỗ trợ, liệu pháp được ưu tiên nhất trong điều trị tăng động, tự kỷ hiện nay vẫn là giáo dục hành vi cho trẻ tại nhà và trường học. Tuy nhiên, tùy từng trường hợp trẻ tự kỷ hay tăng động giảm chú ý mà chúng ta áp dụng những hỗ trợ hành vi cho trẻ khác nhau. 

Hi vọng với những thông tin trên đã phần nào giúp ích cho cha mẹ trong việc phân biệt chứng rối loạn tăng động và tự kỷ, từ đó có những phương pháp giáo dục, hỗ trợ hành vi cho trẻ được tốt hơn.

DS. Cao Thủy

Nguồn tham khảo:

https://www.understood.org/en/learning-attention-issues/child-learning-disabilities/add-adhd/the-difference-between-adhd-and-autism

http://www.healthline.com/health/adhd/autism-and-adhd#treatment6