Khoảng 80 – 85% trẻ tăng động giảm chú ý không được can thiệp điều trị kịp thời sẽ khiến các biểu hiện kéo dài sang đến tuổi thanh thiếu niên (13 – 19 tuổi) và gây ảnh hưởng nghiêm trọng tới tâm lý, chất lượng cuộc sống của trẻ.
Dấu hiệu nhận biết chứng tăng động giảm chú ý ở thanh thiếu niên
Ở giai đoạn thanh thiếu niên, các biểu hiện tăng động giảm chú ý của trẻ sẽ ở mức độ trầm trọng và phức tạp hơn.
– Mất tập trung chú ý: Trẻ khó có thể tập trung trong thời gian dài và rất dễ phân tâm bởi các yếu tố bên ngoài. Thường không kiên trì, liên tục thay đổi từ nhiệm vụ này sang nhiệm vụ khác và rất khó có thể thực hiện theo hướng dẫn hoặc hoàn thành các nhiệm vụ được giao như làm bài tập, làm việc nhà,… Không chỉ vậy, trẻ còn hay phạm lỗi do bất cẩn, không để ý đến chi tiết cùng như thường né tránh những công việc đòi hỏi sự chú ý trong thời gian dài.
– Tăng động, nghịch ngợm quá mức: Trẻ không thể ngồi yên một chỗ hoặc tham gia các hoạt động tĩnh, tay chân ngọ nguậy liên tục. Trẻ thường thích chơi những trò chơi nguy hiểm, không cảm thấy lo lắng, sợ hãi khi đến những nơi xa lạ. Trẻ nói rất nhiều, hay nói chen ngang khi người khác đang nói hoặc đưa ra câu trả lời khi chưa nghe hết câu hỏi.
– Bốc đồng, khó kiểm soát hành vi, cảm xúc: Hay cảm thấy lo lắng, bồn chồn, dễ nổi nóng, cáu gắt vô cớ. Trẻ thường có hành vi bạo lực gây tổn hại đến thân thể người khác, nảy sinh những suy nghĩ tiêu cực về bản thân, thậm chí có hành vi tự sát,…
Ngoài ra, thanh thiếu niên mắc chứng tăng động giảm chú ý còn gặp một số biểu hiện sau:
– Khả năng tổ chức, sắp xếp công việc và quản lý thời gian kém.
– Suy giảm trí nhớ nghiêm trọng, trẻ có thể quên, bỏ sót những nhiệm vụ hay các công việc sinh hoạt hàng ngày.
– Khả năng đưa ra quyết định kém, thường phân vân giữa nhiều lựa chọn
– Rất nhạy cảm và dễ bị tổn thương khi bị từ chối.
Biểu hiện tăng động giảm chú ý ở thanh thiếu niên thường ở mức độ trầm trọng
5 ảnh hưởng của tăng động giảm chú ý ở giai đoạn thanh thiếu niên
Kết quả học tập sa sút
Bước sang giai đoạn thanh thiếu niên, biểu hiện hiếu động quá mức có thể giảm bớt, nhưng sự kém tập trung, chú ý, bốc đồng lại trở nên trầm trọng hơn, gây ảnh hưởng nhiều tới việc học tập của trẻ. Đa phần trẻ đều có kết quả học tập kém hơn bạn bè đồng trang lứa, nhiều trẻ bỏ học giữa chừng hoặc không thể tốt nghiệp trung học phổ thông.
“Sa ngã” vào các tệ nạn xã hội
Nhiều nghiên cứu cho thấy, thanh thiếu niên mắc chứng tăng động giảm chú ý có nguy cơ cao lạm dụng rượu bia, nghiện ma túy, không tuân thủ luật khi tham gia giao thông, lái xe với tốc độ cao và gây tai nạn nghiêm trọng,… Ngoài ra, tỉ lệ mắc các bệnh lây truyền qua đường tình dục và mang thai ngoài ý muốn ở độ tuổi này cũng tăng cao.
Rối loạn hành vi chống đối
Tính cách trẻ khó ưa, thường hung hăng quá mức, có những hành vi chống đối người khác và bên ngoài xã hội, chẳng hạn như ăn cắp, đánh nhau, phá phách và xung đột, mâu thuẫn cha mẹ, giáo viên, bạn bè.
Thanh thiếu niên tăng động giảm chú ý thường phát triển hành vi rối loạn chống đối
Tăng động giảm chú ý có thể ảnh hưởng nghiêm trọng tới cuộc sống của các thanh thiếu niên. Nếu con đang ở giai đoạn này và mắc chứng tăng động, hãy gọi điện thoại hoặc liên lạc qua zalo số 0963.048.266 để được chuyên gia hỗ trợ tư vấn trực tiếp!
Khó kết giao và duy trì các mối quan hệ lâu dài
Với tính cách khác biệt, bốc đồng, hành động thiếu suy nghĩ, thích làm theo ý mình, thanh thiếu niên mắc chứng tăng động giảm chú ý thường bị bạn bè xa lánh, tẩy chay. Khi trò chuyện cùng mọi người, trẻ thường nói chen ngang và không để ý đến cảm xúc của bạn bè, nên thường bị hiểu nhầm là không tôn trọng người khác. Đây là lý do khiến trẻ dễ bị cô lập và cực kỳ khó kết bạn.
Mắc kèm các rối loạn thần kinh khác
Số liệu thống kê cho thấy, 50% trường hợp trẻ tăng động có ít nhất một hoặc nhiều rối loạn thần kinh khác như rối loạn lo âu, trầm cảm, rối loạn giấc ngủ, rối loạn ám ảnh cưỡng chế, rối loạn lưỡng cực,… khiến trẻ gặp nhiều khó khăn hơn trong cuộc sống và công việc trong tương lai.
Các phương pháp điều trị tăng động giảm chú ý ở thanh thiếu niên
Thuốc tây
Thuốc tây có thể là lựa chọn cần thiết đối với thanh thiếu niên bị tăng động giảm chú ý. Một số nhóm thuốc được sử dụng phổ biến bao gồm:
– Thuốc kích thích (Dexmethylphenidate, Dextroamphetamine, Methylphenidate,…): giúp trẻ kiểm soát hành vi, tỉnh táo và tập trung tốt hơn.
– Thuốc không kích thích (Atomoxetine, Clonidine, Guanfacine,…): mặc dù không giảm nhanh triệu chứng như nhóm thuốc kích thích nhưng hiệu quả thường kéo dài hơn.
– Thuốc chống trầm cảm: Giúp ổn định hoạt động của hệ thần kinh, đặc biệt hữu ích với thanh thiếu niên mắc chứng tăng động giảm chú ý kèm rối loạn lo âu, trầm cảm.
Mặc dù có thể giúp trẻ kiểm soát tốt hành vi, cảm xúc nhưng thuốc tây cũng tiềm ẩn nhiều tác dụng phụ ảnh hưởng đến sức khỏe như: Đau bụng, đau dạ dày, đau đầu, ăn không ngon, lo lắng, bồn chồn, khó ngủ, táo bón, khô miệng, mờ mắt, tăng ý nghĩ tự tử,… Bởi vậy, cần tuân thủ theo đúng hướng dẫn của bác sĩ và thăm khám định kỳ để được đánh giá mức độ hiệu quả cũng như hiệu chỉnh liều phù hợp.
Thuốc tây là giải pháp hữu hiệu với thanh thiếu niên bị tăng động giảm chú ý
Thảo dược tự nhiên
Hiện nay, sử dụng sản phẩm hỗ trợ từ thảo dược đang là hướng đi mới trong điều trị tăng động giảm chú ý. Trong đó, Câu đằng và An tức hương là hai thảo dược được đánh giá cao hơn cả, bởi chúng có tác dụng trấn an tâm thần, làm dịu những kích thích quá mức trong não bộ, nhờ đó giúp trẻ bớt nghịch ngợm, hiếu động, và tập trung tốt hơn
Bộ đôi thảo dược này đã được nghiên cứu, ứng dụng và kết hợp cùng các dưỡng chất bổ não GABA, Taurine, Magie có trong cốm Egaruta. Đây được xem là lựa chọn ưu tiên hàng đầu cho trẻ tăng động giảm chú ý, không chỉ giúp trẻ kiểm soát hành vi, cảm xúc mà còn góp phần cải thiện tư duy, nhận thức và ghi nhớ ở trẻ rất tốt.
Trên thực tế, có hàng ngàn trẻ tăng động nhờ kiên trì dùng cốm Egaruta đã nhanh chóng thoát khỏi chứng bệnh này. Trong đó, câu chuyện của con trai chị Nhung (Quảng Ninh) chính là minh chứng cho những lợi ích tuyệt vời của cốm Egaruta với trẻ tăng động:
Chia sẻ của chị Nhung về hành trình tìm cách trị tăng động cho con
Giai đoạn thanh thiếu niên là thời điểm mà trẻ thay đổi nhiều về tâm lý, tính cách, các biểu hiện tăng động cũng trở nên trầm trọng và khó kiểm soát, do đó các bậc phụ huynh cần chú trọng hơn trong việc giáo dục hành vi cho trẻ. Là cha mẹ, điều đầu tiên bạn nên làm là cởi mở và dành thời gian nói chuyện với con nhiều hơn để có thể hiểu rõ những khó khăn mà trẻ gặp phải, từ đó cùng trẻ vượt qua mọi thử thách trong cuộc sống. Ngoài ra, bạn có thể tham khảo một số cách dưới đây để giúp con kiểm soát chứng tăng động giảm chú ý hiệu quả:
– Lập thời gian biểu hàng ngày cho mọi nhiệm vụ của trẻ và yêu cầu trẻ nghiêm túc thực hiện.
– Xây dựng lòng tự trọng cho trẻ bằng cách thường xuyên khen ngợi, tán dương và tặng thưởng khi con làm được việc tốt. Đồng thời đưa ra hình phạt rõ ràng, áp dụng ngay khi trẻ có hành vi sai trái.
– Đưa ra những kỳ vọng hợp lý, hướng dẫn và giới hạn rõ ràng, nhất quán. Thường xuyên nhắc nhở để con thực hiện mọi việc theo đúng tiến độ.
– Khuyến khích con tham gia các hoạt động mà con yêu thích như thể thao, âm nhạc, mĩ thuật,…
– Trao đổi với giáo viên về bệnh tình của con để có thể đưa ra phương pháp hỗ trợ tốt nhất.
Tăng động giảm chú ý ở thanh thiếu niên thường ở mức độ trầm trọng hơn và gây nhiều ảnh hưởng tới chất lượng cuộc sống, công việc hàng ngày của trẻ. Bởi vậy, cha mẹ cần thật sự kiên trì, kết hợp đồng thời nhiều phương pháp từ đó giúp con yêu mau chóng kiểm soát hành vi, cảm xúc và sớm thoát khỏi chứng bệnh này.
Dược sĩ Cao Thủy
Trường Đại học Dược Hà Nội
Chuyên tư vấn về sức khỏe bệnh thần kinh, tâm bệnh
